Wat is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)?
De Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen is bedoeld om consumenten beter te beschermen door de kwaliteit te waarborgen en het aantal gebreken in de bouw te beperken.
De wetgeving vereist dat gebouwen voldoen aan bepaalde normen en kwaliteitseisen. Op die manier maakt de wet opdrachtgevers en aannemers meer verantwoordelijk voor de kwaliteit van hun gebouwen.
Dit wordt gecontroleerd door onafhankelijke kwaliteitsborgingsmanagers, maar aannemers kunnen er baat bij hebben om zelf met kwaliteitsborging te werken om de kwaliteit van hun constructie voortdurend te documenteren. Dit vergroot de kans dat ze door de inspectiecontroles komen, terwijl ze ook waardevolle documentatie van hun werk verzamelen.
Belangrijke wijzigingen voor de aannemer in verband met de Wkb
Wanneer de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen op 1 januari 2024 van kracht wordt, zal de wetgeving rond kwaliteitsborging in de bouw aanzienlijk veranderen. Hieronder hebben we enkele van de belangrijkste veranderingen voor aannemers in het bijzonder uitgelicht.
- De aansprakelijkheid van de aannemer wordt uitgebreid: De aannemer blijft aansprakelijk, zelfs als fouten en gebreken bij oplevering niet worden ontdekt. Dit betekent dat de aannemer aansprakelijk kan zijn voor reparaties, zelfs als het defect pas na ingebruikname wordt ontdekt. (Tenzij de gebreken natuurlijk niet kunnen worden toegeschreven aan de aannemer).
- Meldingsplicht voor woningbouw: De aannemer heeft een meldingsplicht voor woningbouw. Dit betekent dat de aannemer de klant/opdrachtgever/gebruiker moet informeren over hoe de aannemer van plan is om zijn kwaliteitsborging uit te voeren, gebreken te behandelen en de voltooiing van de bouw te garanderen. Op dezelfde manier moet de aannemer de klant/bouwer informeren over hoe hij verzekerd is in het geval van wanbetaling of faillissement.
- Opleverdossier: Na oplevering moet de aannemer een gedetailleerd rapport (opleverdossier) indienen dat volledig inzicht geeft of de bouwovereenkomst is nagekomen en of aan de eisen en normen is voldaan.
- Goedkeuring voor ingebruikname: Er is een goedkeuringsverklaring van een kwaliteitsborgingsfunctionaris nodig voordat een constructie in gebruik wordt genomen.
- De bouw stoppen: Als de kwaliteitsborgingsfunctionaris of de gemeente een probleem ziet, kan de gemeente de bouw stilleggen. Daarom is het belangrijk om tijdens de hele bouwfase met kwaliteitsborging te werken.
Onafhankelijke kwaliteitscontrole en de kwaliteitsborger - Een belangrijk onderdeel van de Wkb
Een belangrijk onderdeel van de Wkb is de introductie van onafhankelijke kwaliteitscontrole en de onafhankelijke kwaliteitsborgers.
Onafhankelijke kwaliteitscontrole dient als een sterke basis voor het bereiken van hogere normen in de bouw. De essentie van deze aanpak is om een neutrale expert te hebben, de kwaliteitsborger, die het bouwproject van begin tot eind volgt.
De rol van de kwaliteitsborger bestaat uit het uitvoeren van grondige inspecties, beoordelingen en goedkeuringen in overeenstemming met vastgestelde normen en voorschriften. Dit creëert een extra laag van beveiliging en kwaliteitscontrole die verder reikt dan de partijen die betrokken zijn bij het bouwproces.
Door onafhankelijke kwaliteitscontrole te introduceren, pakt Wkb potentiële kwaliteitsproblemen vroeg in het proces aan en minimaliseert het de kans op fouten en gebreken. Dit schept vertrouwen tussen bouwpartijen, omdat bouwprojecten nu een uitgebreide evaluatie ondergaan om te garanderen dat ze aan de gestelde normen voldoen.
De rol van onafhankelijke kwaliteitscontrole is ook cruciaal om ervoor te zorgen dat elk bouwproject voldoet aan de hoogste veiligheidseisen, waardoor een betrouwbaardere en verantwoordelijkere werkomgeving op de bouwplaats ontstaat.
Opleverdossier - Wie, wat en wanneer?
Volgens de Wkb moet de aannemer na afronding van een bouwproject een gedetailleerd rapport (opleverdossier) indienen bij de opdrachtgever. Het dossier moet informatie en documenten bevatten die inzicht geven in de constructie en of het uitgevoerde werk overeenkomt met contract overeenkomt met.
De Wkb geeft aan dat de volgende informatie in het dossier moet worden opgenomen:
- Tekeningen en berekeningen met betrekking tot de opgerichte constructie en bijbehorende installaties, een beschrijving van de gebruikte materialen en de functies van de constructie.
- Informatie en documenten die nodig zijn voor het gebruik en onderhoud van het gebouwde.
De verplichting om een opleverdossier te verstrekken geldt niet alleen voor de relatie opdrachtgever-aannemer. Het is ook van toepassing op de relatie tussen hoofdaannemer en onderaannemer.
De eis voor het opleverdossier is altijd van toepassing tenzij contractueel anders overeengekomen tussen opdrachtgevers en aannemer of hoofd- en onderaannemers.
Actieve kwaliteitsborging door de aannemer: Versterk uw bouwproces tijdens de Wkb
In het licht van het doel van de Wkb-wetgeving om de kwaliteits- en veiligheidsnormen in de bouw te verhogen, worden aannemers geconfronteerd met een unieke kans om hun bouwprocessen op een proactieve manier te verbeteren.
Hoewel de rol van de kwaliteitsborger als onafhankelijke derde cruciaal is, kan de aannemer er ook baat bij hebben om zelf een vorm van kwaliteitsborging te hanteren voordat de kwaliteitsborger in beeld komt.
Hieronder hebben we een aantal voordelen opgesomd van het zelf uitvoeren van continue kwaliteitsborging:
Kwaliteitsverbetering op maat:
Aannemers die kwaliteitsborging tijdens de bouw actief implementeren, hebben de mogelijkheid om hun processen aan te passen en tekortkomingen te corrigeren naarmate de bouw vordert. Dit betekent onder andere dat eventuele fouten of defecten in een vroeg stadium kunnen worden opgespoord en gecorrigeerd, waardoor het risico op dure verbouwingen later in het bouwproces afneemt. Een kwaliteitsverbetering op maat biedt ook de mogelijkheid om de workflows en de samenwerking tussen de betrokken partijen te optimaliseren.
Potentiële problemen minimaliseren:
Als aannemers het initiatief nemen om kwaliteitsborging uit te voeren, kunnen ze controle nemen over de kritieke aspecten van de bouw en potentiële problemen minimaliseren voordat de kwaliteitsadviseur als externe auditor optreedt. Dit kan alles omvatten, van materialen en structurele aspecten tot documentatie en naleving van voorschriften en normen.
Door de verantwoordelijkheid voor kwaliteitsborging te nemen, kunnen aannemers ervoor zorgen dat het werk voldoet aan de gestelde normen voordat het extern wordt beoordeeld.
Opbouwen van vertrouwen en best practice:
Door actief aan kwaliteitsborging te doen, laat de aannemer niet alleen zien dat hij veel waarde hecht aan kwaliteit, maar creëert hij ook een cultuur van best practices en vertrouwen. Als aannemers laten zien dat ze zich inzetten voor kwaliteit en veiligheid, kan dat vertrouwen wekken bij klanten, opdrachtgevers en partners – en vooral bij: allerbelangrijkste: Medewerkers. Dit leidt uiteindelijk tot betere gebouwen, wat iedereen ten goede komt.